لامپ هالوژن

لامپ هالوژن یکی از انواع لامپ عمومی و نسل بعدی لامپ رشته ای است و ساز و کاری شبیه لامپ های رشته ای دارد. در داخل انواع مختلف لامپ هالوژن علاوه بر تنگستن یکی از گازهای گروه هالوژن ها نظیر برم یا ید تعبیه شده است. به دلیل وجود همین گازها درون این نوع لامپ است است که آن ها را لامپ هالوژن می نامیم. هنگامی که یک لامپ هالوژن به جریان برق وصل می شود. تنگستن موجود در لامپ هالوژن شروع به تبخیر شدن می کند. ذرات تبخیر شده با مولکول های گاز هالوژن درون حباب ترکیب شده و مولکول های تنگستن-هالوژن را تولید می کنند. با ادامه گرم شدن، این مولکول های تشکیل شده، تجزیه می شوند و در طی این روند مولکول های تنگستن دوباره بر روی مفتول رسوب می کنند و همین امر سبب می شود گاز هالوژن دوباره آزاد شده و این چرخه ادامه یابد.

مزایای لامپ هالوژن

همانطور که گفتیم، در طی روند تولید نور این لامپ ها، تنگستن دوباره بر روی مفتول رسوب می کند. رسوب دوباره تنگستن مانع سیاه شدن انتهای حباب لامپ هالوژن شده و طول عمر لامپ را افزایش می دهد.در واقع در این چرخه با بازگشت و رسوب تنگستن، دیگر شاهد سیاه شدن انتهای لامپ همانند آنچه که در لامپ های رشته ای رخ می دهد، نیستیم. علاوه بر این، با طی این روند در لامپ هالوژن رشته تنگستن استحکام بیشتری پیدا می کند و لامپ طول عمر بیشتری نسبت به لامپ های رشته ای پیدا می کند.

فشار گاز درون لامپ هالوژن سبب می شود که دمای داخلی لامپ بالا رفته و لامپ داغ تر شود. در نتیجه این افزایش دما، لامپ هالوژن توانایی رسیدن به CRI یا شاخص نمود رنگ بالا را پیدا می کند. شاخص نمود رنگ میزان دقت و کیفیت رنگ های ساطع شده از یک منبع نور را مشخص می کند. در واقع یکی از بهترین مزایای لامپ هالوژن شاخص نمود رنگ بالا است. از این رو برای نورپردازی مکان های مختلف بسیار ایده آل هستند. کوارتز ماده ای است که نقطه ذوب بالایی دارد از این رو حباب بیرونی لامپ هالوژن از کوارتز ساخته شده است تا بتواند دمای بالای لامپ را تحمل کند.

انواع لامپ هالوژن

لامپ هالوژن در وات ها و اندازه های گوناگون تولید می شود. از این رو این لامپ ها در انواع گوناگون تقسیم بندی می کنند. این تقسیم بندی می تواند بر اساس پایه ، وات مصرفی، میزان روشنایی و … باشد.

هالوژن کلاسیک

اولین نوع لامپ هالوژن، لامپ هالوژن کلاسیک است. این لامپ ها از لحاظ شکل ظاهری شبیه لامپ های رشته ای هستند. در واقع در هالوژن های کلاسیک یک لامپ هالوژنی بسیار کوچک درون یک حباب شبیه لامپ های رشته ای تعبیه شده است. لامپ هالوژن کلاسیک برای جایگزینی این لامپ ها با لامپ های رشته ای قدیمی طراحی شده اند. این لامپ ها شاخص نمود رنگ (Ra: 100)بالایی دارند و طول عمرشان2000 ساعت تخمین زده شده است

هالوژن هالوسپات

دومین نوع لامپ هالوژن، هالوسپات ها هستند. در هالوژن های هالوسپات یک منعکس کننده یا رفلکتور آلومینیومی وجود دارد که نور و گرما را به جلو منعکس می کند. به لطف بازتابنده پوشش داده شده با آلومینیوم در این لامپ ها، بار گرمایی به شدت در روشنایی کاهش می یابد. از این رو معمولا در چراغ های سقفی توکار از لامپ هالوژن هالوسپات استفاده می شود

هالوژن هالوستار

نوع بعدی هالوژن ها ، هالوستارها هستند. این دسته از لامپ ها نور شفاف تر و درخشان تری نسبت به سایر لامپ های هالوژنی ساطع می کنند اندازه بسیار کوچکی دارند. معمولا پایه این نوع لامپ ها از نوع سوزنی G4 است. به دلیل نور شفاف و اندازه کوچک لامپ هالوژن هالوستار، از این نوع لامپ برای چراغ های روشنایی که حفاظ و حباب ندارند استفاده می شود.

هالوژن هالوپین

هالوپین ها در وات های متنوعی ارائه می شوند. این لامپ ها نیاز به اضافه کردن یک تبدیل کننده را در لوسترها و چراغ های روشنایی حذف کرده اند. هالوپین ها معمولا دارای پایه G9 هستند. معمولا این لامپ ها در وات های گوناگون از 20 تا 60 وات تولید می شوند
هالوپارنوع دیگری از لامپ های هالوژنی هستند که ما آن ها را با نام هالوژن های کاسه کوچک و کاسه بزرگ می شناسیم. این هالوژن ها برای ایجاد نور نقطه ای یا متمرکز بر روی یک نقطه یا شیئ خاص استفاده می شود. پایه این نوع از لامپ هالوژن معمولا GU10 است. این دسته از لامپ ها هم دارای رفلکتور هستند. نوع دیگری از هالوپارها را معمولا با نام لامپ های سنگی می شناسیم که نور خیره کننده ای را ساطع می کنند.

هالوژن دکواستار

دکواستارها ساختار پیچیده تری دارند. بر روی لایه داخلی آن ها یک لایه ایجاد شده است که گرما را به بیرون می راند و حالت یک رفلکتور را برای لامپ ایجاد می کند. این لامپ ها شدت بالایی دارند. این لامپ ها هم همانند هالوپارها با نام های کاسه ای کوچک و بزرگ می شناسیم با این تفاوت که پایه یا سرپیچ آن ها از نوع سوزنی یا GU5.3 است

 هالوژن هالولاین

هالولاین ها را معمولا با نام هالوژن های مدادی می شناسیم. لامپ هالولاین نور خیره کننده ای را برای انواع پروژکتورها ایجاد می کند و کاربرد گسترده ای در صنعت عکاسی و فیلم سازی دارند. لامپ های مدادی کوتاه و بلند در وات های بالا نظیر 1000 و 800 وات تولید می شوند
هالولوکس ها هم در دسته لامپ های هالوژنی قرار می گیرند. هالولوکس ها نور خیره کننده ای ساطع می کنند و علاوه بر روشنایی مکان های سر باز، از آن ها برای روشنایی لابی ها ، سالن های کنفرانس و … هم استفاده می شود.

به طور کلی لامپ هالوژن شار نوری (لومن در وات ) بالایی تولید می کند و از آنجاییکه حباب بیرونی هالوژن ها از کوارتز ساخته شده، قابلیت کار در دمای بالا را دارد. از این رو این لامپ ها را در مصارف پزشکی و سینمایی که نیازمند نور شفاف و با شدت بالا هستیم مشاهده می کنیم. نکته ای که در مورد لامپ های هالوژنی باید به خاطر داشته باشیم این است که چربی روی انگشتان می تواند بر طول عمر لامپ تاثیر بگذارد بنابراین به هنگام نصب باید از برخورد دست به حباب شیشه ای لامپ خودداری کنیم