اشعه یو وی لامپ
اشعه یو وی یا همان اشعه لامپ ماوراء بنفش می باشد که بخش 100 الی 400 از طیف الکترومغناطیسی را اشغال کرده است. اشعه یو وی لامپ چیست؟در این مقاله می خواهیم به اطلاعاتی در مورد اشعه یو وی لامپ بپردازیم. اشعه یو وی لامپ همان اشعه ماورای بنفش می باشد که بخش 100 الی 400 از طیف الکترومغناطیسی را اشغال کرده است. طیف UV دارای 3 قسمت می باشد: 1. UV_A (315 _ 400 nm) 2. UV_B (280 _ 315 nm) 3. UV _C (100 _ 280 nm) . منبع اصلی اشعه ماورای بنفش خورشید می باشد. تنها اشعه ای که از طریق نور مستقیم آفتاب انسان را در معرض خطر قرار می دهد همان اشعه یو وی لامپ است.
منابع اشعه یو وی لامپ
لامپ قوس زنون دارای اشعه یو وی لامپ می باشد. این لامپ از انواع لامپ های تخلیه گاز می باشد که با الکتریسیته از طریق گاز زنون در فشار بالا یونیزه شده است که باعث تولید یک نور سفید مانند نور خورشید می شود. از لامپ قوس زنون در پروژکتور های سینما و نورافکن ها، در صنعت و تحقیق برای شبیه سازی نور خورشید استفاده می شود.
قوس کوتاه با خروجی پیوسته، قوس بلند با خروجی پیوسته و فلاش از انواع لامپ قوس زنون می باشند. لامپ های قوس کوتاه دارای طیف سفید مایل به آبی و اشعه یو وی لامپ بالا می باشد. از خروجی این لامپ ها در فرآوری UV، استریل کردن اشیا و تولید ازون استفاده می شود. از آن جایی که اشعه فرابنفش در این لامپ ها زیاد است پس تجهیزاتی که از لامپ های قوس کوتاه به عنوان منبع نور استفاده می کنند، باید تابش UV را مهار کنند و از تجمع اوزون جلوگیری می کند.
لامپ های قوس بلند شبیه به لامپ های قوس کوتاه می باشند. از این لامپ ها بیشتر برای شبیه سازی نور خورشید، تست تاریخ مواد، بازرسی مواد و پردازش حرارتی سریع استفاده می کنند. لامپ های زنون فلاش معمولا 80 فلاش در ثانیه را ارائه می دهند و در پروژکتور های سینما، نورافکن ها، در صنعت، تجزیه و تحلیل آلودگی هوا، تجزیه و تحلیل بیوشیمیایی، تجزیه و تحلیل خون یا ادرار، سنجش رنگ، اتوماسیون کارخانه، تجزیه و تحلیل گاز، نور سنجی دقیق برای تحقیق برای شبیه سازی نور خورشید استفاده می شوند. لامپ متال هالید قوس، لامپ بخار جیوه، لامپ قوس دوتریوم، لامپ هالوژن و لامپ فلورسنت از دیگر لامپ هایی می باشند که دارای اشعه یو وی لامپ هستند. برای گند زدایی آب از اشعه UV استفاده میشود.
خطرات اشعه یو وی لامپ
لامپ های UV اشعه فرابنفش را از طریق اشعه ای به مادون قرمز تبدیل می کنند. مادون قرمز قابل دیدن نمی باشد و نمی توان آن را سریع حس کرد. علائم آن 4 الی 24 ساعت بعد نمایان می شود. مادون قرمز برای پوست و چشم بسیار خطرناک می باشد.
اثراتی که روی پوست به جا می گذارند شامل دو نوع حاد و یا مزمن است. اثرات مزمن شامل پیری زودرس پوست و سرطان پوست می باشد که طولانی مدت اند و ممکن است تا سال ها اثری از آن نبینید. اثر حاد مانند اریتم که شبیه به آفتاب سوختگی می باشد، است. اثرات حاد بر عکس اثرات مزمن بعد از چند ساعت ظاهر می شوند. اشعه یو وی لامپ به لایه های بیرونی چشم آسیب وارد می کند و این آسیب حاد می باشد. خطر ابتلا به آب مروارید هم از اثرات مزمن می باشد. بنابر این حتما هنگام استفاده از وسایلی که اشعه یو وی لامپ دارند، باید نکات ایمنی را رعایت کنید.
وسایل و نکات ایمنی در برابر اشعه یو وی لامپ
از عینک مناسب و مخصوص در هنگام کار با اشعه UV استفاده کنید. این عینک برای طیف های مختلف این اشعه وجود دارد. بهترین عینک با استاندارد ANSI Z87.1 می باشد. محافظ صورت از دیگر وسایل ایمنی می باشد اما باید حتما دقت کنید که تمام صورتتان را بپوشاند؛ زیرا معمولا چانه کمی بیرون از آن قرار می گیرد و باعث می شود تا به شدت بسوزد. استفاده از دستکش ایمنی در هنگام کار بسیار مهم می باشد. جنس این دستکش ها نیتریل، لاتکس یا پارچه ای می باشد که باعث محافظت از دست در برابر اشعه UV می شود. از دیگر وسایل ایمنی کت مخصوص آزمایشگاهی می باشد. دقت کنید که به هیچ عنوان نباید پوست شما در معرض این اشعه قرار گیرد.
عینک محافظ در برابر اشعه UV
از خراشیدن و دست زدن به قسمت شیشه ای لامپ به شدت خودداری کنید؛ زیرا باعث انفجار لامپ می شود. در آزمایشگاه یا محل کارتان حتما از تصفیه هوا استفاده کنید. از لامپ در نزدیکی کاغذ، پارچه یا سایر مواد قابل احتراق استفاده نکنید. لامپ را همیشه تا زمان نصب کردن در قاب محافظ یا پوشش ارائه شده نگه داری کنید.
منبع